1. Co to jest udar mózgu?
Istnieją dwa rodzaje udarów mózgu:
- Niedokrwienny – ten typ udaru występuje, gdy naczynie krwionośne w mózgu jest zablokowane, a komórki mózgowe uszkodzone, ponieważ nie mają wystarczającej ilości tlenu i składników odżywczych. Przejściowy atak niedokrwienny (TIA) przypomina udar niedokrwienny, ale składa się z tymczasowych objawów udaru spowodowanych tymczasową blokadą naczyń krwionośnych.
- Krwotoczny – ten rodzaj udaru występuje, gdy naczynie krwionośne w mózgu pęka, a komórki mózgowe ulegają uszkodzeniu pod wpływem ciśnienia krwi. Tętniaki i wady tętniczo-żylne są specyficznymi problemami powodującymi ten typ udaru. Problemy występujące po udarze są wynikiem uszkodzenia mózgu. Konkretne problemy, które odczuwa osoba po udarze, są związane uszkodzonymi przez niego częściami mózgu.
2. Znaki ostrzegawcze i objawy udaru
- Nagłe drętwienie lub osłabienie twarzy, rąk lub nóg, szczególnie po jednej stronie ciała
- Nagłe splątanie, problemy z mówieniem lub rozumieniem
- Nagłe problemy z widzeniem w jednym lub obu oczach
- Nagłe problemy z chodzeniem, zawroty głowy lub utrata równowagi lub koordynacji
- Nagły, silny ból głowy bez znanej przyczyny
3. Co zrobić, jeśli masz objawy i kiedy wezwać pomoc
- Nie wszystkie znaki ostrzegawcze pojawiają się na raz. Nie ignoruj oznak udaru, nawet jeśli znikną!
- Sprawdź godzinę. Kiedy zaczął się pierwszy znak ostrzegawczy lub objaw? Ty lub osoba, która jest z tobą, zostanie później o to zapytana. To jest bardzo ważne! Leczenie udaru mózgu jest znacznie bardziej skuteczne, jeśli jest zastosowane odpowiednio wcześnie. Niektóre z tych zabiegów należy rozpocząć w ciągu zaledwie 3 godzin od momentu wystąpienia objawów.
- Jeśli masz jeden lub więcej objawów udaru, które trwają dłużej niż kilka minut, nie zwlekaj! Natychmiast zadzwoń po pogotowie.
- Jeśli przebywasz z kimś, kto może mieć objawy udaru, natychmiast zadzwoń po karetkę pogotowia. Spodziewaj się, że osoba dotknięta udarem będzie opierać się pójściu do szpitala. Nie przejmuj się odpowiedzią, ponieważ każda sekunda jest tutaj na wagę złota.
- Podczas komunikowania się z personelem karetki lub szpitalem, należy użyć słów „PODEJRZENIE UDARU”.
4. Co zwiększa ryzyko udaru mózgu
- Wysokie ciśnienie krwi Wysokie ciśnienie krwi lub nadciśnienie tętnicze jest główną przyczyną udaru mózgu. Wysokie ciśnienie krwi może uszkodzić małe naczynia krwionośne mózgu. Wysokie ciśnienie krwi jest najważniejszym kontrolowanym czynnikiem ryzyka udaru mózgu. Wiele osób uważa, że skuteczne leczenie nadciśnienia tętniczego jest kluczowym powodem szybkiego spadku liczby zgonów w wyniku udaru mózgu.
- Palenie papierosów Zażywanie tytoniu w jakiejkolwiek formie, szczególnie palenie papierosów, jest szkodliwe dla zdrowia. W ostatnich latach badania wykazały, że palenie papierosów jest ważnym czynnikiem ryzyka udaru mózgu. Nikotyna i tlenek węgla w dymie papierosowym uszkadzają układ sercowo-naczyniowy na wiele sposobów. Stosowanie doustnych środków antykoncepcyjnych w połączeniu z paleniem papierosów znacznie zwiększa ryzyko udaru u kobiet. Porozmawiaj ze swoim lekarzem o pomocy w rzuceniu palenia.
- Cukrzyca Cukrzyca jest czynnikiem ryzyka udaru mózgu. Wiele osób z cukrzycą ma również wysokie ciśnienie krwi, wysoki poziom cholesterolu we krwi i ma nadwagę; wszystkie one jeszcze bardziej zwiększają ryzyko. Chociaż cukrzyca jest uleczalna, choroba wciąż zwiększa ryzyko udaru mózgu. Cukrzyca powoduje chorobę małych naczyń krwionośnych w mózgu i może prowadzić do udaru mózgu.
- Choroba tętnic Tętnice szyjne w szyi dostarczają krew do mózgu. Osoby z chorobą tętnic obwodowych mają wyższe ryzyko choroby tętnic szyjnych, co zwiększa ryzyko udaru mózgu. Przyczynami choroby tętnic szyjnych są wysokie ciśnienie krwi, cukrzyca, dieta bogata w tłuszcz, wysoki poziom cholesterolu i palenie tytoniu.
- Migotanie przedsionków To zaburzenie rytmu serca podnosi ryzyko udaru. Górne komory serca drżą zamiast bić regularnie, co może pozwolić krzepnąć krwi. Jeśli skrzep odłamie się, dostanie się do krwioobiegu i utknie w tętnicy prowadzącej do mózgu, nastąpi udar.
- Inne choroby serca Osoby z chorobą niedokrwienną serca lub niewydolnością serca są bardziej narażone na udar niż osoby z sercem pracującym normalnie. Kardiomiopatia rozstrzeniowa (powiększone serce), choroba zastawek serca i niektóre rodzaje wrodzonych wad serca również zwiększają ryzyko udaru mózgu.
- Wysoki poziom cholesterolu we krwi Osoby z wysokim poziomem cholesterolu we krwi mają zwiększone ryzyko udaru mózgu. Wysoki poziom cholesterolu we krwi można zmniejszyć, jedząc właściwie (unikaj smażonych, tłustych potraw) i ćwicząc regularnie. Może to również wymagać przyjmowania leków.
- Zła dieta Diety bogate w tłuszcze nasycone, tłuszcze trans i cholesterol mogą podnieść poziom cholesterolu we krwi. Diety bogate w sód (sól) mogą przyczyniać się do wzrostu ciśnienia krwi. Diety z nadmiarem kalorii mogą przyczyniać się do otyłości. Dieta zawierająca pięć lub więcej porcji owoców i warzyw dziennie może zmniejszyć ryzyko udaru mózgu.
- Brak aktywności fizycznej i otyłość Bycie nieaktywnym, otyłość lub jedno i drugie może zwiększyć ryzyko wysokiego ciśnienia krwi, wysokiego poziomu cholesterolu we krwi, cukrzycy, chorób serca i udaru mózgu. Więc pójdź na energiczny spacer, wejdź po schodach i rób wszystko, co możesz, aby Twoje życie było bardziej aktywne. Najpierw skonsultuj się z lekarzem, ale spróbuj znaleźć czas na co najmniej 30 minut umiarkowanej aktywności fizycznej przez pięć dni w tygodniu lub 20 minut intensywnej aktywności fizycznej przez trzy dni w tygodniu.
- Wiek Szansa na udar zwiększa się dwukrotnie w każdej dekadzie życia po 55 roku życia. Chociaż udar jest powszechny wśród osób starszych, wiele osób w wieku poniżej 65 lat ma również udar.
- Dziedziczność i rasa Ryzyko udaru jest większe, jeśli rodzic, dziadek, siostra lub brat miał udar. Afroamerykanie mają znacznie wyższe ryzyko śmierci z powodu udaru mózgu niż mieszkańcy rasy kaukaskiej. Wynika to częściowo z wyższych wskaźników wysokiego ciśnienia krwi i cukrzycy w tej grupie.
- Płeć Udar występuje częściej u mężczyzn niż u kobiet. W większości grup wiekowych więcej mężczyzn niż kobiet będzie miało udar w danym roku. Jednak ponad połowa zgonów z powodu udaru mózgu występuje u kobiet. W każdym wieku więcej kobiet niż mężczyzn umiera na udar. Kobiety, które przyjmują pigułki antykoncepcyjne lub są w ciąży, są szczególnie narażone na udar.
- Wcześniejszy udar, TIA lub zawał serca Ryzyko udaru u osoby, która już go miała, jest znacznie większe niż u osoby, która nie miała udaru. Przejściowe ataki niedokrwienne (TIA) to „uderzenia ostrzegawcze”, które powodują objawy podobne do udaru, ale nie powodują trwałych uszkodzeń. TIA są silnymi predyktorami udaru mózgu. Osoba, która miała jedną lub więcej TIA, jest prawie 10 razy bardziej narażona na udar niż osoba w tym samym wieku i płci, która jej nie miała. Rozpoznanie i leczenie TIA może zmniejszyć ryzyko poważnego udaru mózgu.
5. Co robić po wyjściu ze szpitala po udarze
- Musisz kontynuować stosowanie leków przepisanych po wyjściu ze szpitala, aby zmniejszyć ryzyko udaru mózgu lub innych problemów sercowo-naczyniowych. Leki muszą być przyjmowane zgodnie z zaleceniami lekarza, aby były skuteczne. Leki są najbardziej skuteczne, gdy pomagają obniżyć każdy z czynników ryzyka udaru mózgu. Dlatego dawki tych leków prawdopodobnie będą musiały zostać dostosowane, aby działały prawidłowo, na podstawie badań krwi i innych pomiarów wykonanych przez lekarza po wyjściu ze szpitala. Nie przerywaj przyjmowania swoich leków bez uprzedniej rozmowy z lekarzem.
- Ważne jest, aby po opuszczeniu szpitala otrzymywać regularną opiekę medyczną. W ten sposób lekarze mogą sprawdzić, czy twoje leczenie działa, i upewnić się, że leki są odpowiednio dostosowane.
- Upewnij się, że masz plan, do którego lekarza się udasz i kiedy go zobaczysz po wyjściu ze szpitala oraz upewnij się, że masz przy sobie listę leków na wszystkie wizyty u lekarza.
- Powrót do zdrowia po udarze może trwać wiele miesięcy. Podczas powrotu do zdrowia możesz skorzystać ze współpracy z terapeutami rehabilitacyjnymi. Jeśli nie zaplanowano programu terapii, należy omówić tę opcję ze swoimi pracownikami służby zdrowia.
